Hint! Μπορείς να ανεβάζεις την άποψή σου, αφού πρώτα γίνεις μέλος της παρέας μας εδώ. Είσαι μέσα, λοιπόν;


Απόσπασμα

Η επιθυμία μου, η πρώτη της προσεχούς ζωής μου που όπου να ’ναι θα ξεκινήσει, είναι να γεννηθώ στις 20 Απριλίου. Γιατί αυτή είναι η ημερομηνία των γενεθλίων του Φύρερ μας. Αν γεννηθώ στις 20 Απριλίου θα είμαι ευλογημένος από τους αρχαίους γερμανικούς θεούς και θα αναγνωρίσουν στο πρόσωπό μου τον πρωτότοκο της ανώτερης φυλής. Της Άριας φυλής. Αυτής που στο εξής θα κυριαρχεί στον υπόλοιπο κόσμο.

Μαξ
Συγγραφέας: Sarah Cohen-Scali
Μεταφραστής: Άννα Κοντολέων
Ηλικία:15+
Λέξεις κλειδιά: φυλετικό μίσος, ναζισμός, Ναζί, Ευγονία, Εβραίοι, Β’ Παγκόσμιος πόλεμος, Άρια φυλή
ISBN:9789601655086 , Σελίδες:488 , ΒΚΜ:09508
Διάβασε απόσπασμα από το βιβλίο: pdf

Περίληψη

Ο Μαξ γεννήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Λέμπενσμπορν»* στις 20 Απριλίου του 1936, ημέρα της επετείου των γενεθλίων του Φύρερ, σε ένα «χάιμ»: ένα μέρος όπου γυναίκες επιλεγμένες με κριτήριο την άρια καθαρότητα φέρνουν στον κόσμο παιδιά τα οποία θα «χαρίσουν» στον Φύρερ, έτσι ώστε να δημιουργήσει το μελλοντικό ανώτερο γερμανικό έθνος.

Από τη γέννησή του μέχρι τα 10 του χρόνια ο Μαξ αφηγείται τη ζωή του από το πρίσμα της ναζιστικής του ιδεολογίας, μιας ιδεολογίας ενσταλαγμένης μέσα του. Ονειρεύεται να πολεμήσει για τη χώρα του. Δεν έχει κανέναν προσωπικό συναισθηματικό δεσμό, βρίσκει απόλυτα φυσιολογικό να εξολοθρεύονται όσοι άνθρωποι δεν ανταποκρίνονται στα άρια κριτήρια. Γι’ αυτόν οι απαχθέντες μικροί Πολωνοί είναι τυχεροί γιατί θα υιοθετηθούν από έναν ανώτερο λαό, οι γυναίκες που βιάζονται πρέπει να σφίξουν τα δόντια και να αποδεχτούν ότι έχουν επιλεγεί για να κυοφορήσουν ένα παιδί της Άριας φυλής ... 

Αλλά όταν συναντά τον Λούκας, ο οποίος είναι ξανθός με γαλανά μάτια και Εβραίος, οι πεποιθήσεις του κι ολόκληρος ο ψυχισμός του αρχίζουν  να κλονίζονται.

Ένα βιβλίο-σταθμός εξαιρετικά τεκμηριωμένο, που μιλάει με διαφορετικό τρόπο για τον ναζισμό.

Ένα συγκλονιστικό ανάγνωσμα από το οποίο δεν μπορεί κανείς να βγει αλώβητος.

*Λέμπενσμπορν: Ήταν ένα πρόγραμμα ευγονικής που εμπνεύστηκε και έθεσε σε εφαρμογή το 1935 ο Χάινριχ Χίμλερ. Σκοπός του ήταν η αναπαραγωγή της Άριας φυλής. Πρόκειται για ένα από τα φρικτότερα και λιγότερο γνωστά εγκλήματα της ναζιστικής ιδεολογίας.

Κριτικές

[…] Ένα συγκλονιστικό βιβλίο, με πολλές ιστορικές αλήθειες, εξαιρετικά τεκμηριωμένες που μας δείχνει τον ναζισμό με διαφορετικό τρόπο.

Είναι τραγικό το ότι υπήρχαν παιδιά που μεγάλωσαν και εκπαιδεύτηκαν κατά αυτό τον τρόπο... Δεν ήταν ενήλικες που επέλεξαν να "καθαρίσουν" τον κόσμο...

Είναι οδυνηρό το πώς το μίσος παραμορφώνει την συνείδηση και την ψυχή, και μεταμορφώνει τον άνθρωπο.

Την ιστορία την αφηγείται ο ίδιος ο Μαξ και έτσι έχουμε την ευκαιρία να "ακούσουμε" τις σκέψεις του και να δούμε πόσο πολύ τραυματίστηκαν και αυτά τα παιδιά.

Θα το σκέφτεστε για μέρες μετά.

Προτείνεται για παιδιά 15+ αλλά διαβάζεται και από ενήλικες.

Κριτική στο happylearningseeds.blogspot.gr/

 

Γίνεται ένα βιβλίο που αναφέρεται σχεδόν αποκλειστικά στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο να αποτυπώνει τη φρίκη του χωρίς ούτε μια σκηνή μάχης; Γίνεται ένα βιβλίο που δεν περιέχει ούτε μια σκηνή από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Γερμανών να αποτυπώνει σε ένα μεγάλο μέρος των 486 σελίδων του τις φρικαλεότητες του Ολοκαυτώματος; Η Σάρα Κοέν-Σκαλί το πετυχαίνει με σχεδόν υποδειγματικό τρόπο στο Μαξ, ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε πριν από δύο χρόνια και ήρθε στην επιφάνεια με την βράβευση της μεταφράστριας Άννας Κοντολέων για την πραγματικά άψογη μεταφορά του στα ελληνικά. […]

http://fractalart.gr/max/

 

Θα πρέπει να τονιστεί η εξαιρετική αφηγηματική ροή του κειμένου. Η δράση, η πλοκή, οι χαρακτήρες, οι διάλογοι συνεπαίρνουν τον αναγνώστη από τις πρώτες γραμμές αυτού του μυθιστορήματος που μοιάζει σε πολλά σημεία του σαν ένας θεατροποιημένος μονόλογος. […] Η ιστορία του Κόνραντ ή Μαξ αποτυπώνει τα όρια της παραφροσύνης. Η σχετικοποίηση, όμως, αυτής της ηθικής κλίμακας που επιβάλλει η παράνοια, η αμφισβήτηση και κατάρριψή της συντελείται από τον ίδιο τον ψυχισμό των ατόμων. […] Έτσι, απαντώντας στο ερώτημα ποιο είδος επικαιροποίησης των ιστορικών συμβάντων ή ποια συμβολοποίηση του παρελθόντος επηρεάζει στο δια ταύτα τη συγγραφέα η οποία στον 21ο αιώνα αποφασίζει να γράψει ένα έργο με το συγκεκριμένο θέμα, θα λέγαμε ότι σε μια εποχή φονταμενταλισμού οι ιστορίες παιδιών που αποχωρίζονται τους γονείς τους εγγράφονται στο ιστορικό-κοινωνικό γίγνεσθαι σαν αποτέλεσμα των εγκλημάτων πολέμου στο όνομα μιας θρησκείας ή μιας ιδεολογίας. Τα μικρά παιδιά έρχονται από νωρίς αντιμέτωπα με μεταφυσικά ερωτήματα γύρω από την ύπαρξη ή την ανυπαρξία μιας ηθικής που θέτει το ερώτημα της αμφίβολης ύπαρξής της σε ό,τι τρομερό συμβαίνει στους ανθρώπους. […]

Σίσσυ Τσιφλίδου, bookpress.gr

 

[...] Θεωρώ όμως πως το ιδιαίτερο θέμα του βιβλίου αυτού κι οι άρτια δομημένοι χαρακτήρες συνθέτουν ένα καθαρόαιμο ιστορικό θρίλερ με δυνατά στοιχεία κοινωνικού δράματος. Συνιστά ένα από τα ευφυέστερα και πιο πρωτότυπα βιβλία που έχουν γραφτεί με θέμα το Τρίτο Ράιχ, θίγοντας μια σχετικά άγνωστη παράμετρο της ναζιστικής πολιτικής. […] Γλώσσα απολαυστική σ΄ έναν μοναδικό συνδυασμό εσκεμμένης παιδικής αφέλειας με τη σκληρότητα της αργκό, που ξεγυμνώνει τη φρίκη χωρίς προσχήματα. Απαλλαγμένη από τις αγκυλώσεις της ενήλικης ορθότητας, αυτή η αμείλικτη παιδική ματιά σαρώνει σαν τομογράφος τη διαστροφή τού ολοκληρωτισμού και την παθολογία των ατόμων που την υλοποίησαν με πάθος. Κόβει σαν λεπίδα, καθώς ανατέμνει όλη τη μισαλλόδοξη βαρβαρότητα του ναζισμού και ανατριχιάζει με τον ακατέργαστο κυνισμό της. […] Ο Μαξ της Σάρας Κοέν, με βασικό άξονα τον ναζισμό και απώτερο στόχο το αίτημα της αγάπης μεταξύ των ανθρώπων, συνιστά ένα από τα πιο συγκλονιστικά αντιπολεμικά βιβλία που δεν θα ξεχάσετε ποτέ!

Ελισσάβετ Δέδε, superiorbooks.gr

 

[...] Εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα και βασισμένο σε ιστορικά στοιχεία, το βιβλίο της Κοέν Σκαλί αναβιώνει τη μελανή ιστορία του ναζισμού. Μέσα από την οπτική γωνία του μυθιστορηματικού Μαξ - τόσο ψυχρή όσο ταιριάζει σε ένα παιδί που μεγαλώνει αποκλειστικά για να υπηρετήσει τα ναζιστικά ιδεώδη - ξεδιπλώνονται λεπτομέρειες του τραγικότερου κεφαλαίου του 20ού αιώνα, οι θηριωδίες του Γ' Ράιχ από την άνοδο ως την τελική πτώση του. Η φωνή του μικρού Μαξ, δυσανάλογη της ηλικίας του και εμποτισμένη με φανατισμό, ενσαρκώνει τον ίδιο τον ναζισμό. Σε αυτήν ακριβώς τη μυθιστορηματική φωνή και τη σκληρή χροιά της επενδύει τις ιστορικές γνώσεις της η συγγραφέας και σε αυτήν συνίσταται η λογοτεχνική αξία του βιβλίου. Φωνή προκλητική και ασυναίσθητη καθώς εξιστορεί τη βία του παιδομαζώματος και του Ολοκαυτώματος. Ψυχρή, ανάλγητη και αξιολύπητη καθώς δεν γνώρισε στοργή και αγάπη. Φωνή που αφυπνίζει συνειδήσεις και που στο τέλος λυτρώνει και συγκινεί.

Ολα τα χαρακτηριστικά αυτής της επιτηδευμένα ψυχρής, ωστόσο αφυπνιστικής γραμμικής αφήγησης τα διασώζει, τα αναδεικνύει και τα μεταφέρει αριστοτεχνικά η Αννα Κοντολέων διασχίζοντας επιδέξια τις υφολογικές και γλωσσικές ιδιαιτερότητες του γαλλικού πρωτότυπου και αποδίδοντας στην ελληνική γλώσσα την ατμόσφαιρα μιας εποχής που δεν θα ήθελε ποτέ να ξαναζήσει η ανθρωπότητα. [...]

Κριτική της Γεωργίας Γαλανοπούλου στο http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=713064

 

[...] Η συγγραφέας Σάρα Κοέν-Σκαλί, στις 488 σελίδες του παρόντος μυθιστορήματός της, περιγράφει λεπτομερώς και με εκλαϊκευμένο τρόπο πώς ξεκίνησε, πώς οργανώθηκε η επιχείρηση κατασκευής πρότυπης και πρωτότυπης γερμανοποιημένης γενιάς, της Άριας φυλής των αήττητων του Ράιχ, και πώς τέθηκε σ' εφαρμογή από τον Χίμλερ το πρόγραμμα «Λέμπενσμπορν», βασισμένη σε πραγματικά στοιχεία και καταγεγραμμένες μαρτυρίες. [...] Δίνει τα γεγονότα με πολύ απλό τρόπο, ώστε ακόμα κι ένα παιδί να καταλάβει τι σημαίνουν οι όροι Ναζί, Λέμπενσμπορν, Άρια φυλή, στρατόπεδα συγκέντρωσης, να πληροφορηθούν οι σύγχρονοι αναγνώστες, η σύγχρονη κοινωνία, που έχει μπροστά της το φάσμα του νεοναζισμού σε διάφορες εκδοχές και ανησυχητικές διαστάσεις, ποια ήταν η τύχη των μωρών, αγοριών και κοριτσιών, που δεν είχαν τις προδιαγραφές για να ανήκουν στην Άρια φυλή και τι κρύβεται πίσω από το παραπέτασμα που καλύπτει τη σκοτεινή εκείνη περίοδο του χιτλερισμού στη Γερμανία.

Βιβλίο πολύ ενδιαφέρον, πολύ επίκαιρο και διαχρονικό, δυστυχώς, γιατί οι εστίες του ναζισμού δεν λείπουν και μάλιστα αναπτύσσονται επικινδύνως, διότι ο κόσμος δεν γνωρίζει τα έργα και τις ημέρες, τα πεπραγμένα των SS και, σε περιόδους οικονομικής κρίσης, παρασύρεται από τα παραπλανητικά συνθήματα των οπαδών του Τρίτου Ράιχ.

Η πολύ καλή, άνετη μετάφραση της Άννας Κοντολέων καθιστά εν πρώτοις το βιβλίο ευχάριστα προσιτό, κατανοητό και ευκολοδιάβαστο από παιδιά και αναγνώστες κάθε ηλικίας. Σ' αυτό συνεπικουρεί η άψογη εμφάνιση και το χαρακτηριστικό εξώφυλλο του βιβλίου. Πρόκειται για ένα πολύ σπουδαίο, διαφωτιστικό, όχι συνηθισμένο μυθιστόρημα, που δίνει σωστή πληροφόρηση κι αξίζει να προσεχθεί και να διαβαστεί.

Κριτική της Ελένης Χωρεάνθη στο http://diastixo.gr/kritikes/efivika/3777-max-patakis

 

[…] Δεν θα σας μιλήσω άλλο για την ιστορία αυτή. Άλλωστε αυτό θα ήθελε και ο Μάξ να έχει την ευκαιρία να σας πει την ιστορία του ο ίδιος. Να τη ζήσετε μέσα από τα δικά του μάτια. Πραγματικά με εντυπωσίασε αυτό το βιβλίο. Η εξαιρετική γραφή της κυρίας Σάρα Κόεν-Σκάλι με άφησε άφωνη. Έκλεισα το βιβλίο αλλά η ιστορία του θα βρίσκεται μαζί μου για πάντα. Περιμένω με αγωνία το επόμενο βιβλίο της συγγραφέως. Και παρακαλώ όλοι τώρα να το διαβάσετε αμέσως.

Κριτική της Νικολέτας Κατσιούλη στο www.artsandthecity.gr/article/Book-Review:-Max---Sara-Koen--Skali/18591/

 

Ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για την κτηνωδία του ναζιστικού προγράμματος «Λέμπενσμπορν» το οποίο θεσπίστηκε από τον Χίμλερ, για να διασφαλίσει την παραγωγή παιδιών που θα διέθεταν τα χαρακτηριστικά της αρίας φυλής, είναι το μυθιστόρημα «Μαξ» της Σάρας Κοέν Σκάλι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκης. […] Το βιβλίο αυτό είναι η καταγραφή μιας εφιαλτικής πραγματικότητας σύμφωνα με την οποία γυναίκες οι οποίες είχαν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, έτσι ώστε τα παιδιά που θα έφερναν στον κόσμο να είναι παιδιά της συγκεκριμένης φυλής, επιλέγονταν για να γονιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό. Τα παιδιά που προέκυπταν ήταν παιδιά κατασκευασμένα από την αναπαραγωγική ναζιστική μηχανή του Γ΄ Ράιχ. […] Η συγγραφέας στήνει ένα οργουελικό σκηνικό σε μια ιστορία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα και χαρακτήρες. Σε όλη την αναγνωστική διαδικασία ο αναγνώστης παλεύει με τη βία και το ρατσισμό, με τη φρικωδία των ναζιστικών ιδεωδών, με την απόγνωση να παρακολουθεί τη διήγηση από τον ίδιο τον Μαξ, ένα παιδί, μέρος μιας καλοστημένης μηχανής παραγωγής εφιαλτών. […] Πώς μπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος αποκομμένος από οτιδήποτε οικείο σε έναν κόσμο που αλλάζει δραματικά; Πώς θα μπορέσει να αντεπεξέλθει στη μοναξιά που τον καταδίκασε η ζωή από τη στιγμή της σύλληψής του; Η πλύση εγκεφάλου που από την πρώτη του ανάσα τον είχαν υποβάλλει θα τον αφήσει να δει καθαρά τώρα πια τα δεδομένα της φριχτής του ζωής;

Το βιβλίο είναι η κατάθεση μιας μαρτυρίας για μια μελανή σελίδα της Ιστορίας. Αιχμηρό, σοκαριστικό, ανατρεπτικό. Η μετάφραση της Άννας Κοντολέων, δίνει μια αξιοσημείωτη δυναμική στο κείμενο και κάνει το ανάγνωσμα ένα συμπαγές και στρωτό ανάγνωσμα.

Κριτική της Τέσυς Μπάιλα στο http://fractalart.gr/sarah-cohen-scali/

 

Ο αναγνώστης διερωτάται κάθε στιγμή για την δύναμη της πειθούς και της πλύσης εγκεφάλου που υπέστησαν εκατομμύρια άνθρωποι κάθε ηλικίας ώστε να αφεθούν στη σαγήνη των ναζιστικών ιδεωδών, διερωτάται για τα ψυχικά τραύματα και τις διαστροφές που δημιούργησε αυτή η ιδεολογία, για το τι είναι παιδική ζωή και εκπαίδευση, για το τι σημαίνει αποναζιστικοποίηση και επανένταξη στη φυσιολογική ζωή των διακοσίων χιλιάδων παιδιών περίπου που αποχωρίστηκαν βίαια από τις οικογένειές τους έστω και για σύντομο χρονικό διάστημα. […] Η ανάγνωση του μυθιστορήματος είναι μια διαρκής πάλη με τα νεύρα, ένα ασταμάτητο γρονθοκόπημα. Είναι αδύνατον να συμπαθήσεις, να συμπονέσεις ή να λυπηθείς τον Κόνραντ και να υπερασπιστείς έστω και μια γραμμή από την ιστορία του. Είναι απερίγραπτος ο κυνισμός, απροκάλυπτη η αγριότητα και η βία, διάχυτος ο ρατσισμός. Και δεν υπάρχει αμφιβολία πως όσα εξιστορούνται τόσο προκλητικά από το μικρό αγόρι τραντάζουν τον αναγνώστη επειδή ακριβώς διατυπώνονται από ένα παιδί- μικρό τέρας σαν τον ήρωα.

Κριτική της Μαρίζα Ντεκάστρο στο http://www.oanagnostis.gr/pedia-granazia-se-michanismo/

 

Το Μαξ είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα που συγκλονίζει με το θέμα του και με τα ζητήματα που θίγει. Η Σάρα Κοέν-Σκαλί πέτυχε να μιλήσει για το ανείπωτο: να αφηγηθεί δηλαδή την «κτηνωδία για την οποία είναι ικανοί οι άνθρωποι απέναντι στα παιδιά σε καιρό πολέμου». Και το αποτέλεσμα είναι ανατρεπτικό: ο φόβος αναμειγνύεται με τον οίκτο. http://www.paidimag.gr/books/365415/max

 

1936, Βαυαρία. Ο Μαξ είναι ακόμα ένα έμβρυο στη μήτρα της μητέρας του. Αλλά απευθύνεται σ’ εμάς, τους αναγνώστες, για να μας πει την ιστορία του. Διαποτισμένος από το δόγμα των ναζί, ο Μαξ θα μας αποκαλύψει το «εξαιρετικό» πεπρωμένο ενός τέλειου Άριου έτσι όπως το έχει συλλάβει ο εγκέφαλος του Χίμλερ: τη θεωρία της τέλειας φυλής, της οποίας η σύλληψη και η ανατροφή θα γίνεται μέσα στα σπίτια του «Λέμπενσμπορν» (πηγή ζωής). Από την εμβρυακή του ζωή ως τη γέννησή του, από την παιδική του ηλικία ως το τέλος του πολέμου, θα παρακολουθήσουμε τον Μαξ σ’ αυτό το παράξενο και ανησυχητικό του ταξίδι. Ανησυχητικό γιατί είναι εντελώς αφιερωμένο στον ναζισμό, στη δόξα του Χίτλερ και στις θεωρίες του – τίποτε άλλο δεν υπάρχει , οποιαδήποτε άλλη συμπεριφορά είναι μια παραδοχή αδυναμίας και πρέπει να εξαλειφθεί. Αλλά η συνάντηση με τον Λούκας, έναν νεαρό Πολωνό με καθαρά άρια χαρακτηριστικά, θα κλονίσει τον Μαξ: πώς μπορεί κανείς να του μοιάζει τόσο και να είναι ενάντια στο σύστημα; Πρόκειται σίγουρα για κάποια φάρσα του Λούκας προκειμένου να τον παγιδεύσει και να τον καταγγείλει... Οι αποκαλύψεις του εφήβου θα σπάσουν σιγά σιγά τις τόσο βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις του Μαξ... Ένα φοβερό μυθιστόρημα στο οποίο, παρά την ενστικτώδη αποστροφή που μας εμπνέει αρχικά η αφήγηση του Μαξ, «κατανοούμε» τον ήρωα και τελικά δενόμαστε μαζί του. Μια πολύ όμορφη ερευνητική δουλειά από τη συγγραφέα σε ένα ανύπαρκτο μέχρι τώρα θέμα στην εφηβική λογοτεχνία, και κυρίως μια πολύ δυνατή αφήγηση γύρω από τα διασταυρούμενα πεπρωμένα σύνθετων, πολύπλοκων χαρακτήρων, που μας ωθούν να ανακαλύψουμε μια ελάχιστα γνωστή πτυχή του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Η Σάρα Κοέν-Σκάλι πετυχαίνει ένα μοναδικό κατόρθωμα, να μας κάνει να «κατανοήσουμε» τον εχθρό. Ένα συγκινητικό μυθιστόρημα, σκληρό και τρυφερό ταυτόχρονα.    Το σκεπτικό της βράβευσης με το βραβείο Prix Sorcieres

 

Ο Μαξ είναι από ένα από κείνα τα μυθιστορήματα που λειτουργούν σαν γροθιά στο στομάχι και δεν αφήνουν τον αναγνώστη τους αδιάφορο  – τόσο έντονη είναι η δύναμη των συναισθημάτων. Προσοχή, οι ευαίσθητες καρδιές καλύτερα να απέχουν! Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης αυτού του μυθιστορήματος θα περάσετε από διάφορες συναισθηματικές διακυμάνσεις, όπως αντίδραση, θυμό, αγανάκτηση, ιδιαίτερα καθώς το θέμα είναι ελάχιστα γνωστό, με σπάνιες αναφορές σε αυτό και οπωσδήποτε ποτέ στην κατηγορία του εφηβικού μυθιστορήματος. Όλα αυτά συνθέτουν ένα δύσκολο ανάγνωσμα. Στην αρχή του μυθιστορήματος, ο αναγνώστης θα αισθανθεί σαστισμένος, μπερδεμένος, αναστατωμένος από τις σκέψεις ενός μωρού που δεν έχει γεννηθεί ακόμα. Οι φράσεις του είναι τόσο σκληρές που κινδυνεύουν να ακουστούν σχεδόν σουρεαλιστικές και ωστόσο είναι εκεί, αιχμηρές σαν μαχαίρι. Η γραφή της Σάρα Κοέν-Σκάλι είναι εντυπωσιακή, οι λέξεις είναι τόσο σοκαριστικές που σου παγώνουν το αίμα, και ταυτόχρονα συναρπαστικές και προκλητικές. Ο Μαξ δε μοιάζει σε τίποτα με ένα φυσιολογικό παιδί, έχει ζυμωθεί μέσα σε ένα καλούπι μισαλλοδοξίας, φτιαγμένο από ένα ναζιστικό δόγμα που σου ανακατεύει το στομάχι. Το βλέμμα του για τη Γερμανία του Β’ Παγκοσμίου πολέμου είναι καθάριο και πικρό. Όλα αυτά θα μπερδέψουν τον αναγνώστη. Σε ό,τι με αφορά, αυτή η ανάγνωση με αναστάτωσε θετικά καθώς το λογοτεχνικό κείμενο είναι εύστοχο και πρωτότυπο: η χρήση του πρώτου προσώπου, το γεγονός ότι ο ήρωας που μιλάει είναι ένα παιδί, ιδανικό πρωτότυπο του προγράμματος «Λέμπενσμπορν», στήνουν αμέσως μια αφήγηση που δε θέλουμε να αφήσουμε από τα χέρια μας. Πρέπει να το διαβάσει κανείς για να το πιστέψει. Οφείλουμε επίσης να αναγνωρίσουμε στη συγγραφέα την εξαιρετική της δουλειά σε επίπεδο τεκμηρίωσης του θέματος. Μέσα από αυτή την τεκμηρίωση γεννιέται ένα μυθιστόρημα βίαιο, συναρπαστικό και ουσιαστικό. Το βρήκα αποκαλυπτικό και ευφυές και με επηρέασε σε πολλά επίπεδα. Ένα ανάγνωσμα που θα έπρεπε να μπει στα σχολικά προγράμματα, γιατί είναι ένας διαφορετικός τρόπος να μιλήσει κανείς για τον ναζισμό, ένα επιπλέον ανάγνωσμα δίπλα στα άλλα κλασικά για το θέμα αναγνώσματα. Souslefeuillage.blogspot.fr

 

Το μυθιστόρημα αυτό είναι συναρπαστικό, διαθέτει μια απίστευτη δύναμη και αναφέρεται στο πρόγραμμα «Λέμπενσμπορν» (πηγή ζωής) που θεσπίστηκε από τον Χίμλερ και το ναζιστικό καθεστώς το 1935. Αυτό το μυθιστόρημα μυθοπλασίας για εφήβους είναι γραμμένο από την οπτική γωνία ενός τέλειου μικρού Άριου, του πρώτου που έχει συλληφθεί με στόχο τη δημιουργία μιας φυλής με ξανθά μαλλιά και γαλανά μάτια. Μέσα από τη φωνή του εμβρύου Μαξ, που μετονομάστηκε από το πρόγραμμα Κόνραντ (γεννημένος στις 20 Απριλίου, την επέτειο των γενεθλίων του Φύρερ!) βλέπουμε τη δύναμη της κατήχησης από την ενδομήτρια ήδη ζωή. Γεννημένος μόλις πριν από μερικές εβδομάδες, ο Μαξ προσπαθεί να είναι σκληρός σαν ατσάλι, να μην κλάψει όταν τον χωρίζουν βίαια από τη φυσική του μητέρα, να αντισταθεί σε όλες τις ασθένειες. Τα πρώτα του λόγια; Sieg Heil! Παρ’ όλα αυτά, συμμετέχοντας  στην απαγωγή παιδιών που προορίζονται για τις ανάγκες του προγράμματος, ο Κόνραντ-Μαξ θα κλονιστεί όταν θα ανακαλύψει ότι ένας εχθρός, ένας μικρός Πολωνοεβραίος, μπορεί να του μοιάζει σαν δύο σταγόνες νερό. Διαβάστε το οπωσδήποτε!  Alloz’enfants

 

Μερικά (φρικιαστικά) δεδομένα για το Λέμπενσμπορν: Ήταν ένα πρόγραμμα ευγονικής που εμπνεύστηκε και έθεσε σε εφαρμογή το 1935 ο Χάινριχ Χίμλερ. Σκοπός του ήταν η αναπαραγωγή της Άριας φυλής. Οι μητέρες επιλέγονταν με κριτήρια τη φυσική τους «καθαρότητα» – δηλαδή το κατά πόσο ανταποκρίνονταν στον σωματότυπο της «βόρειας» φυλής: ψηλές, ξανθές, με γαλανά μάτια. Με τα ίδια κριτήρια επιλέγονταν και οι αξιωματικοί των Ες Ες που επρόκειτο να «γονιμοποιήσουν» τις νεαρές κοπέλες. Έχοντας ως θεμέλιο λίθο την αποπροσωποποίηση των σχέσεων, το Λέμπενσμπορν απομάκρυνε αμέσως μετά τη γενετήσια πράξη τον άντρα από τη γυναίκα, ενώ λίγο μετά τον τοκετό επέβαλε στη φυσική μητέρα να δώσει τη θέση της στις παραμάνες του σπιτιού («χάιμ») όπου γεννιούνταν και μεγάλωναν τα μωρά μέχρι να υιοθετηθούν από γερμανικές οικογένειες. Όσα από τα βρέφη ασθενούσαν ή γεννιούνταν με χαρακτηριστικά που δεν ανταποκρίνονταν στα προσδοκώμενα είτε θανατώνονταν αμέσως είτε μεταφέρονταν σε «κλινικές», όπου μετά από πειράματα οι «γιατροί» του Γ’ Ράιχ τα θανάτωναν με ευθανασία και συντηρούσαν μέλη τους στη φορμόλη για τις «μελέτες» τους. Αν και τα αρχεία του Λέμπενσμπορν καταστράφηκαν στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, υπολογίζεται ότι στο πλαίσιό του γεννήθηκαν περίπου 12.000 παιδιά στη Νορβηγία και 8.000 παιδιά στη Γερμανία, ενώ από το 1939 χιλιάδες παιδιά στις βορειοανατολικές κατεχόμενες χώρες έπεσαν θύματα απαγωγής και «γερμανοποίησης».

 

Διακρίσεις

  • Βραβείο Μετάφρασης Ξενόγλωσσου Λογοτεχνικού Βιβλίου από την Ελληνική Εταιρεία Μεταφραστών Λογοτεχνίας.

Σχόλια

Ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα από το εξώφυλλο μέχρι την τελευταία σελίδα. Ισορροπημένο, με όμορφη ροή και συνεχή δράση που δεν σου επιτρέπει να το αφήσεις από τα χέρια σου. Οι ολοκληρωμένοι ήρωες και η όμορφη περιγραφή σε βάζουν σε σκέψη, δίνοντας σου την ευκαιρία για αυτοκριτική και αυτοβελτίωση, ενώ η καθαρότητα του λόγου και η απλότητα των λέξεων που χρησιμοποιούνται επιτυχημένα κατά διαστήματα το κάνουν να φαίνεται όσο οικείο και ρεαλιστικό πρέπει. Οι συνεχείς εναλλαγές προσφέρουν στον αναγνώστη μια πληθώρα συναισθημάτων, ενώ τέλος, οι γνώσεις που αποκτά κανείς διαβάζοντας το είναι αυτό που λέμε το κερασάκι στην τούρτα για το εξαιρετικό αυτό έργο.
Από το (καταπληκτικό) εξώφυλλο μέχρι την τελευταία του τελεία το βιβλίο αυτό είναι αριστούργημα. Νομίζω ότι και μετά από 100 χρόνια ο "Μαξ" θα διαβάζεται φανατικά, θέλω να πιστεύω ότι δε θα είναι τόσο επίκαιρος όσο -δυστυχώς- είναι στις μέρες μας.